ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Σεπτέμβριος 2017 – Ιούνιος 2018
ΜΑΘΗΜΑΤΑ-ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΛΑΪΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ & ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ
Για 26η συνεχόμενη χρονιά λειτούργησε ο καθιερωμένος ετήσιος κύκλος μαθημάτων-σεμιναρίων, που περιελάμβανε 21 λαϊκά μουσικά όργανα και είδη τραγουδιού (παραδοσιακά κρουστά, λαϊκό κλαρίνο, λαϊκό βιολί, κρητική λύρα, ταμπουρά-πολίτικο λαγούτο, λαγούτο στεριανό-νησιώτικο, λαγούτο Κρήτης-μπουλγαρί, ούτι, λαϊκή κιθάρα, μαντολίνο, μπουζούκι-τζουρά-μπαγλαμά, σαντούρι, θιαμπόλι, τσαμπούνα, ατομικό και ομαδικό δημοτικό τραγούδι, ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι).
Τα μαθήματα παρακολούθησαν περίπου 160 άτομα. Δίδαξαν 16 καθηγητές και τον συντονισμό είχε η Ευαγγελία Χαλδαιάκη.
Οι μαθητές, εκτός από τα ατομικά ή ομαδικά μαθήματα, έχουν παράλληλα τη δυνατότητα να συμμετέχουν και να συμπράττουν στα:
ΜΟΥΣΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ ΤΟΥ ΚΕΜΦΑ
- Ορχήστρα «Φοίβος Ανωγειανάκης», με την επιμέλεια του Πέτρου Μουστάκα.
- Χορωδία και Ορχήστρα Παραδοσιακής Μουσικής, με την επιμέλεια της Ευαγγελίας Χαλδαιάκη.
- Λαϊκή Ορχήστρα, με την επιμέλεια του Λευτέρη Μακρή.
- Μαντολινάτα, με την επιμέλεια του Τάσου Γουσέτη.
- Ορχήστρα Μουσικής της Λέσβου, με την επιμέλεια του Παναγιώτη Βέργου.
Οι μαθητές και οι ορχήστρες των Μουσικών Συνόλων του ΚΕΜΦΑ παρουσίασαν, όπως κάθε χρονιά, το αποτέλεσμα των προσπαθειών τους στις καθιερωμένες συναυλίες «Μουσικές της Μνήμης και του Φωτός» που επανήλθαν στον κήπο του Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη (25 Ιουνίου και 2 Ιουλίου 2018).
Επίσης, η Ορχήστρα Φ. Α. και η Χορωδία συμμετείχαν σε διάφορες μουσικές εκδηλώσεις τόσο στον χώρο του ΚΕΜΦΑ όσο και σε συνεργασία με άλλους φορείς (Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Δάφνης-Υμηττού, Δήμος Μαρκοπούλου κ.ά. – βλ. παρακάτω)
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ
Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά πραγματοποιήθηκαν στην Περιφέρεια οι ειδικές εκπαιδευτικές δράσεις για την ελληνική παραδοσιακή μουσική, που επικεντρώθηκαν σε 8 πόλεις:
Αγρίνιο (20-21 Οκτωβρίου 2017) – Κεφαλονιά (24-25 Νοεμβρίου 2017)
Ζάκυνθο (8-9 Δεκεμβρίου 2017) – Ιωάννινα (12-13 Ιανουαρίου 2018)
Κέρκυρα (19-20 Ιανουαρίου 2018) – Άρτα (2-3 Μαρτίου 2018)
Χαλκίδα (27-28 Απριλίου 2018) – Σαλαμίνα (4-5 Μαΐου 2018).
Οι δράσεις υλοποιούνται με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια, σε συνεργασία με τα τοπικά παραρτήματα του Λυκείου των Ελληνίδων και άλλους τοπικούς πολιτιστικούς φορείς.
Περιλάμβαναν σεμινάρια-εκπαιδευτικά προγράμματα,, διαλέξεις, κατασκευές εικαστικών έργων από μαθητές, επισκέψεις στα ΚΑΠΗ, συναυλίες και τιμητικές εκδηλώσεις για τους παλαίμαχους τοπικούς οργανοπαίκτες και λαογράφους.
Δίδαξαν η μουσικοπαιδαγωγός Νάνση Τουμπακάρη και ο καθ. Λάμπρος Λιάβας, ενώ τον συντονισμό είχε ο Γρηγόρης Φιλίδης. Η συμμετοχή και των τριών συνεργατών ήταν εθελοντική-αφιλοκερδής, για την ενίσχυση των σκοπών του ΚΕΜΦΑ.
Τις εκπαιδευτικές δράσεις της περιόδου 2017-18 παρακολούθησαν συνολικά 575 μαθητές των Μουσικών Σχολείων, 75 φοιτητές ΤΕΙ και Παν/μίου, καθώς και 520 εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στις επισκέψεις στα ΚΑΠΗ συμμετείχαν 605 άτομα, ενώ τα σεμινάρια-διαλέξεις παρακολούθησαν 742 άτομα. Στις μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις έλαβαν μέρος 34 μαθητές Μουσικών Σχολείων και 239 μέλη από ΚΑΠΗ και τοπικούς συλλόγους, ενώ σ’ αυτές τιμήθηκαν 52 παλαίμαχοι λαϊκοί οργανοπαίκτες και τοπικοί λαογράφοι-ερευνητές.
Το πρωτογενές αρχειακό υλικό που συγκεντρώθηκε στη διάρκεια του προγράμματος περιλαμβάνει 1071 φωτογραφίες, 29 αρχεία ήχου διάρκειας 9.30 ωρών και 145 αρχεία βίντεο διάρκειας 14 ωρών.
Τα εικαστικά έργα των μαθητών, μαζί με αυτά από τις προηγούμενες δράσεις του Προγράμματος στις άλλες περιοχές της Ελλάδας, θα παρουσιαστούν σε ειδική έκθεση.
ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ – ΗΜΕΡΙΔΑ
- «Για μιαν έρευνα της ελληνικής δημοτικής μουσικής». Εβδομαδιαίο ετήσιο σεμινάριο με τον Χάρη Σαρρή. (Νοέμβριος 2017 – Ιούνιος 2018).
Οι πολύ ενδιαφέρουσες εργασίες των μελών της Ερευνητικής Ομάδας παρουσιάστηκαν σε Ημερίδα που οργανώθηκε την 1 Ιουλίου 2018 και θα δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του ΚΕΜΦΑ.
- «Εισαγωγή στους παραδοσιακούς δρόμους-μακάμ». Εβδομαδιαίο τριμηνιαίο σεμινάριο με τον Γεράσιμο Παπαδόπουλο (Ιανουάριος – Μάρτιος 2018).
Στο σεμινάριο δόθηκε η δυνατότητα δωρεάν παρακολούθησης για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.
ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ – ΟΜΙΛΙΕΣ
- «Μόρτες, κουτσαβάκηδες, μάγκες» – Γιώργος Μακρής (22 Ιανουαρίου2018).
- «Τα αρσίζικα αποκριάτικα τραγούδια» – Θοδωρής Κοντάρας (1 Φεβρουαρίου 2018).
- «Χελιδονίσματα και τραγούδια της Άνοιξης» – Λάμπρος Λιάβας (1 Μαρτίου 2018).
- «Στα Ελληνόφωνα Χωριά της Κάτω Ιταλίας» – Φωτεινή Καϊμάκη, Λάμπρος Λιάβας (29 Μαρτίου 2018).
- «Εισαγωγή στην Οθωμανική Μουσική: Πηγές, θεσμοί, πρακτικές» – Παναγιώτης Πούλος (26 Απριλίου 2018).
- «Εισαγωγή στην Οθωμανική Μουσική: Μορφές και μουσικοί» – Παναγιώτης Πούλος (3 Μαϊου 2018).
Σειρά «Προσωπογραφίες» (επιμέλεια: Λ. Λιάβας)
- Χρήστος Ζώτος (20 Νοεμβρίου 2017).
- Χάικ Γιαζιτζιάν (15 Δεκεμβρίου 2017).
- Δόμνα Σαμίου (8 Ιανουαρίου 2018).
- Νίκος Ξυλούρης (15 Φεβρουαρίου 2018).
ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ – ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΒΡΑΔΙΕΣ
- «Μουσικές από τη Μικρά Ασία», με την Ορχήστρα Φ.Α., στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Δήμου Δάφνης-Υμηττού (25 Οκτωβρίου 2017).
- «Μουσικό σεργιάνι», με την κομπανία Δημήτρη Κώτσικα (6 Νοεμβρίου 2017).
- «Αιγαίο, μια θάλασσα γεμάτη μουσικές», με την κομπανία Π. Βέργου (27 Νοεμβρίου 2017).
- «Ακούσματα της Ανατολής», με τον Γιώργο Ψάλτη (18 Δεκεμβρίου 2017).
- «Μάρθα Μαυροειδή & Κουαρτέτο Γιασεμί» (16 Ιανουαρίου 2018).
- «Μόρτες, κουτσαβάκηδες, μάγκες», με τον Σπύρο Γκούμα και τους «Παραπεταμένους» (22 Ιανουαρίου 2018).
- «Μικρασιάτικα αποκριάτικα τραγούδια», με τις γυναίκες του Συλλόγου Μικρασιατών Νέας Ερυθραίας (1 Φεβρουαρίου 2018).
- Συγκρότημα «Dorόs» (26 Φεβρουαρίου 2018).
- «Tραγούδια της Άνοιξης», με τα μουσικά σύνολα ΚΕΜΦΑ (1 Μαρτίου 2018).
- «Μουσικές από τα χωριά της Δράμας», με το μουσικό σχήμα «Καρσί» (5 Μαρτίου 2018).
- «Βυζαντινοί Ύμνοι Μ. Εβδομάδος», με τον καθ. Αχιλλέα Χαλδαιάκη και τους « Μαϊστορες της Ψαλτικής Τέχνης» (30 Μαρτίου 2018).
- «Τhe J. Vern Project». Μουσικές του Κόσμου με τον Στέφανο Αγιόπουλο (22 μαρτίου 2018).
- «Τρεις ελιές τζιαι μια ντομάτα». Σατιρικά κυπριακά τραγούδια με τον Γεράσιμο Παπαδόπουλο (19 Απριλίου 2018).
- «Οθωμανική Μουσική» (3 Μαΐου 2018).
- «Μουσικές από τη Μικρά Ασία» με την Ορχήστρα Φ.Α., στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (15 Ιουνίου 2018).
- «Μουσικές της Μνήμης και του Φωτός», με τους μαθητές και τα Μουσικά Σύνολα ΚΕΜΦΑ στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη (25 Ιουνίου και 2 Ιουλίου 2018).
- «Μουσικές της Πόλης και της Μικράς Ασίας» με την Ορχήστρα Φ.Α., στο Θέατρο Μαρκοπούλου (4 Ιουλίου 2018).
ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ
- «Τα αύριο της Πολυφωνίας» – Αλέξανδρος Λαμπρίδης (13 Νοεμβρίου 2017).
- «Γκάιντες λαλούν» – Δ. Κιτσικούδης, Χ. Σαρρής (11 Δεκεμβρίου 2017).
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΕΚΔΟΣΕΩΝ
- Μάρθα Μαυροειδή – Παρουσίαση του δίσκου «Η κλωστή και το βελόνι» (16 Ιανουαρίου 2018).
- Συγκρότημα Encardia – Παρουσίαση του δίσκου «Emigranti» (12 Μαρτίου 2018).
- Φωτεινή Καϊμάκη – Παρουσίαση του βιβλίου «Με τη φτερούγα του ταξιδιού» (29 Μαρτίου 2018).
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ
Παραδοσιακοί χοροί της Κάτω Ιταλίας, με το Συγκρότημα encardia (17 Μαρτίου και 27 Απριλίου 2018).
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΛΗ
- Καλωσόρισμα για τη νέα χρονιά (28 Σεπτεμβρίου 2017).
- Εορταγορά (2-3 Δεκεμβρίου 2017).
- Χριστουγεννιάτικη συναυλία (22 Δεκεμβρίου 2017).
- Αποκριάτικο γλέντι την Τσικνοπέμπτη (8 Φεβρουαρίου 2018).
- Αποχαιρετιστήριο γλέντι για τους μαθητές (1 Ιουλίου 2018)
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΛΑΪΚΩΝ ΠΝΕΥΣΤΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ
Το ΚΕΜΦΑ συμμετείχε –όπως κάθε χρόνο- ως συνδιοργανωτής στην καθιερωμένη 15η «Συνάντηση Λαϊκών Πνευστών του Αιγαίου», που έγινε στην Πάρο στις 2-4 Οκτωβρίου 2017.
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Το ΚΕΜΦΑ συμμετέχει στο Ερευνητικό Πρόγραμμα του Κέντρου Έρευνας Ανθρωπιστικών Επιστημών (ΚΕΑΕ) «Η Ελληνική Επανάσταση του 1821: Ψηφιακό Αρχείο», υλοποιώντας ειδική μουσικολογική έρευνα με θέμα τη μουσική την περίοδο της Επανάστασης. Τη διεξαγωγή της έρευνας για τον εντοπισμό του σχετικού υλικού και την ένταξή του στην ψηφιακή βάση δεδομένων έχει αναλάβει ο εθνομουσικολόγος Χάρης Σαρρής, δρ του Παν/μίου Αθηνών και την επιστημονική εποπτεία έχει ο καθ. Λάμπρος Λιάβας.
ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΟΥΝΕΣΚΟ
Το ΚΕΜΦΑ συμμετείχε ενεργά στην προσπάθεια του Υπουργείου Πολιτισμού για εγγραφή του Ρεμπέτικου στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της Ουνέσκο, που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο 2017 (βλ: https://ich.unesco.org/en/RL/r ebetiko-01291).
Το ΚΕΜΦΑ συνεργάστηκε με τη Διεύθυνση Νεότερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, την Υπηρεσία του ΥΠΠΟ που είναι αρμόδια για την εφαρμογή της Σύμβασης της Ουνέσκο στην Ελλάδα, τους υπευθύνους της Διεύθυνσης και του αντιστοίχου Τμήματος, Σταυρούλα Φωτοπούλου και Γιάννη Δρίνη, καθώς και την αρχαιολόγο Μάρα Καλοζούμη στη σύνταξη του σχετικού φακέλου (βλ. το βίντεο στο YouTube: https://www.youtube.c om/watch?v=YHewYT_hfXg).